- Czy zauważyliście, że kiedy myjecie ręce po powrocie z zimowego spaceru, ciepła woda wydaje się gorąca?
To, że czujemy ciepło, zimno, ukłucie ostrego przedmiotu albo łaskotki, możliwe jest dzięki zakończeniom komórek nerwowych, nazywanych receptorami. Na naszych rękach znajduje się bardzo wiele takich receptorów. Kiedy wokół jest ciepło, uaktywniają się receptory ciepła. Kiedy temperatura spada, reagują receptory zimna. Receptory przyzwyczajają się do określonej temperatury, dlatego właśnie, kiedy przemarzniemy woda wydaje się cieplejsza, niż w rzeczywistości jest. - Czy wiecie, dlaczego w zimie musimy nosić czapki?
Nasza głowa jest niczym antenka wysyłająca ciepło do otoczenia. Chodzenie z odkrytą głową sprawia, że łatwo jest wychłodzić całych organizm. Dlatego rodzice pilnują, abyśmy zakładali czapki na nasze „antenki”. - Czy wiecie, że w niektórych rejonach Sahary temperatura powietrza w dzień i w nocy różni się nawet o 50 stopni Celsjusza?
Za dnia jest tam bardziej gorąco niż w najcieplejszy dzień naszego lata, w nocy natomiast temperatura spada poniżej zera. (Wahania temperatury wynoszą od 45 stopni powyżej zera w dzień, do 5 stopni poniżej zera w nocy.) - Czy wiecie, że temperatura w najchłodniejszym miejscu Słońca jest 25 razy wyższa niż w rozgrzanym do granic możliwości piekarniku?
Wynosi aż 5500 stopni Celsjusza! Wewnątrz Słońca temperatura sięga nawet 15 milionów stopni Celsjusza. - Czy zastanawialiście się kiedyś, jak ważne jest ciepło?
Dzięki niemu możemy się rozgrzać, kiedy wracamy zziębnięci po zimowym spacerze oraz szybko wysuszyć wyprane ubrania. Nie musimy też chodzić po domu w czapce, nawet jeśli za oknem panuje siarczysty mróz. Ciepła woda w kranie ułatwia nam sprzątanie, mycie naczyń i zachowanie osobistej higieny. Wyobrażacie sobie kąpiel w wannie pełnej zimnej wody? Brrr… To nie byłoby chyba to, co Tygryski lubią najbardziej! - Czy wiecie, dlaczego kotki kładą się często na swoich dzieciach?
Robią to, aby kocięta czując ciepło mamy, poczuły się bezpieczne i spokojne. Jest ciepło - jest przyjemnie! - Czy wiecie, jak ludzie nauczyli się zaparzać gorącą herbatę?
Prawie trzy tysiące lat temu, chiński cesarz Szen Nung odpoczywał pod krzewem dzikiej herbaty, popijając jak to miał w zwyczaju, przegotowaną wodę. Nagle wiatr poruszył gałązkami i do naczynia z wodą wpadło kilka herbacianych listków. Cesarz, skuszony aromatem, zdecydował się spróbować napoju, a jego smak go zachwycił. Został pierwszym smakoszem herbaty, a w ślad za nim poszli inni. - Czy wiecie, że w Europie jest kilka pomników kaloryfera?
Jeden z największych znajduje się w polskim mieście Stąporków, położonym w województwie świętokrzyskim. Ma trzy metry wysokości i przypomina czasy świetności miasta, kiedy tutejsza Odlewnia Żeliwa produkowała prawie wszystkie grzejniki w Polsce. - Czy wiecie, że niektóre kolory mają wyjątkowe właściwości?
Kolor czerwony dodaje energii i rozgrzewa. Dlatego kupując rękawiczki warto wybrać czerwone. Już sama ich barwa sprawi, że poczujemy ciepło. Kolor pomarańczowy dodaje energii i powoduje, że wszystko wydaje się lepsze. Kiedy mamy zły humor, włóżmy na siebie coś pomarańczowego. Kolor żółty poprawia pamięć - jeśli postawimy na swoim biurku jakiś żółty przedmiot, nauka pójdzie nam łatwiej. - Czy wiecie, jaki jest rekord ciepła na Ziemi?
Rekordowa temperatura na Ziemi została odnotowana w dniu 10 lipca 1913r., na stacji meteorologicznej w Furnace Creek w Stanach Zjednoczonych. Termometry pokazały wówczas 57 stopni Celsjusza. - Czy wiecie, dlaczego wiele ptaków odlatuje na zimę do ciepłych krajów?
Polska zima jest dla nich po prostu zbyt surowa. Szukają więc na ten czas lepszego miejsca do życia, a kiedy znów nastaną ciepłe dni, przylatują do nas z powrotem. - Czy wiecie, po co wiewiórce ogon?
Wiewiórki używają ogona do wyrażania swoich emocji oraz by utrzymać równowagę podczas skoków z gałęzi na gałąź drzewa. Puszysty ogonek, w który wiewiórka potrafi się owinąć, jest także wspaniałą ochroną przed zimnem. Latem można użyć go jako przeciwsłonecznego parasola, aby zapewnić sobie trochę cienia. - Czy wiecie, że skala stopni na termometrze była kiedyś odwrotna?
Pierwszy, rtęciowy termometr skonstruował Anders Celsius w 1742 r. Skala, którą przyjął, była odwrotna od obecnie stosowanej. Oznacza to na przykład, że temperaturze wrzenia wody przypisywano zero stopni (dziś przyjmuje się, że w zerowej temperaturze woda zaczyna zamarzać, a wrze kiedy osiąga sto stopni), a temperatura ludzkiego ciała określana była na 63 stopnie (współcześnie określa się ją na 36,6 stopnia Celsjusza). - Czy wiecie, dlaczego mewa nie zamarza stojąc na lodzie?
Chroni ją wyjątkowa budowa nóżek, zapobiegająca utracie ciepła. Kiedy mewa stoi na lodzie, krew płynąca do palców jej stóp stopniowo oddaje ciepło krwi, która z nich powraca. Ten mechanizm nazywany jest przez naukowców przeciwprądową wymianą ciepła. Spotyka się go u wielu zwierząt żyjących w zimnym klimacie. - Czy wiecie, dlaczego balony latają?
Wypełnia je gorące powietrze, które jest lżejsze od zimnego. Ciepłe powietrze wznosi się ponad chłodniejsze, unosząc równocześnie balon. Żeby mógł on z powrotem wylądować na ziemi, pilot ochładza powietrze wewnątrz jego powłoki, zmniejszając płonień palnika. Balony podróżują z wiatrem. Pilot ma wpływ na wysokość, ale nie ma wpływu na kierunek lotu. - Czy wiecie, jak ogrzewają się niedźwiedzie polarne?
Skóra niedźwiedzi polarnych jest czarna, dzięki czemu pochłania promienie słoneczne, rozgrzewając w ten sposób ich ciało. Dzięki takim adaptacjom genetycznym niedźwiedzie są w stanie przetrwać ciężkie, arktyczne zimy. - Jak myślicie, czy można utonąć we wnętrzu wulkanu?
Gęstość lawy jest trzy razy większa niż woda. Dlatego zgodnie z prawami fizyki, nasze ciała, składające się w przeważającej części z wody, powinny się na niej unosić, a nie tonąć. Wewnątrz wulkanu jest jednak tak gorąco, że o pływaniu w nim nie ma mowy! Nikt nie przetrwałby nawet kilku sekund w temperaturze 650 - 1250ºC. - Czy słyszeliście, że ciepło może leczyć?
Metoda leczenia ciepłem nazywa się termoterapią. Ciepło pomaga ukoić ból, rozluźnić napięte mięśnie, odzyskać spokój. - Czy wiecie, które morze jest najcieplejsze?
Najcieplejszym morzem jest Morze Czerwone. Jego temperatura osiąga latem nawet 32 stopnie. Ponieważ w cieple bujnie rozwija się życie, Morze Czerwone kryje w sobie niezwykłe bogactwo roślin i zwierząt. Jego największą atrakcją są jednak rafy koralowe. - Czy wiecie, która planeta Układu Słonecznego jest najbardziej gorąca?
Najgorętszą planetą Układu Słonecznego jest Wenus, chociaż to Mars leży najbliżej Słońca. Dlaczego więc na Wenus temperatura jest wyższa? Odpowiada za to gęsta atmosfera, która otacza planetę, utrudniając przenikającym ją promieniom Słońca odbicie się i powrót w kosmos.